Pętla for
Pętla realizowana przy użyciu słowa kluczowego for zwana jest pętlą numeryczną, gdyż liczba jej wykonań określana jest explicite przez wartości numeryczne. Pętla ta jest często stosowana do wykonywania określonych operacji na tablicach, gdyż zawiera zmienną indeksującą, która w trakcie jej wykonywania przyjmuje wartości z pewnego zakresu, który może odpowiadać zakresowi tablicy.
Pętla ta definiowana jest za pomocą słowa kluczowego for, po którym następuje nazwa zmiennej indeksującej, operator przypisania, pierwszy zakres indeksu, słowo kluczowe to lub downto, drugi zakres indeksu, słowo kluczowe do oraz instrukcja, która ma zostać wykonana.
Ogólna postać pętli for ze słowem kluczowym to przedstawiona jest poniżej.
for indeks := war_1 to war_2 do
{instrukcja_1};
Pętla for, w której występuje słowo kluczowe to, wykonywana jest w następujący sposób: najpierw zmiennej indeksującej przypisywana jest wartość pierwszego (w tym wypadku – dolnego) zakresu, następnie wartość zmiennej porównywana jest z wartością drugiego (górnego) zakresu i jeśli jest ona mniejsza lub równa, wykonywana jest instrukcja stojąca po słowie kluczowym do. Po wykonaniu instrukcji, zmienna indeksująca zwiększana jest o 1 i ponownie porównywana z górnym zakresem.
Pętli for ze słowem kluczowym to odpowiada następujący schemat blokowy:
W przypadku wykorzystania słowa kluczowego downto odwracany jest kierunek wykonania pętli – zmienna indeksująca musi być większa lub równa niż drugi (w tym wypadku – dolny) zakres, a w każdym kroku jest ona zmniejszana o 1.
Przykład
const
n = 5;
var
indeks, wartosc : integer;
liczby : array[1..n] of integer;
begin
for indeks := 1 to n do
begin
write("Wprowadź ");
write(indeks);
write(". liczbę całkowitą: ");
readln(wartosc);
liczby[indeks] := wartosc;
end
for indeks := n downto 1 do
writeln(wektor1[indeks]);
end.
W powyższym przykładzie użytkownik na początku proszony jest o wprowadzenie 5 liczb całkowitych, które są następnie wyświetlane w odwrotnej kolejności.
W przykładzie tym zastosowano, nieomawiane wcześniej słowo kluczowe const, które pozwala na definiowanie stałych. W przykładzie definiowana jest stała n o wartości 5.
Wykonanie programu mogłoby wyglądać następująco:
Wprowadź 1. liczbę: 10
Wprowadź 2. liczbę: 2
Wprowadź 3. liczbę: 4
Wprowadź 4. liczbę: 1
Wprowadź 5. liczbę: 12
12
1
4
2
10
