Bazy danych otaczają nas wszędzie. Są to jedne z najbardziej rozpowszechnionych
zasobów informatycznych. Przykładowe zastosowania to:
•ewidencje towarów w sklepach i magazynach,
•ewidencje danych osobowych, kadrowych i płacowych,
•ewidencje finansowo-księgowe itp.
Baza danych – uporządkowany zbiór danych o określonej strukturze.
Baza danych określa podział zbioru na stałe elementy zwane rekordami oraz system łączenia, dopisywania i wyszukiwania danych. Pojęcia bazy danych często używa się wymiennie z określeniem: „system baz danych”.
Kartotekowe bazy danych
Ewidencję zbiorów bibliotecznych możemy oprzeć na prostej kartotekowej bazie danych
składającej się z jednego zbioru zawierającego spis książek, tak jak to jest uporządkowane w katalogach. Można ją sobie wyobrazić jako zbiór kart, z których każda w ten sam sposób opisuje jedną książkę, przy czym poszczególne karty różnią się między sobą zawartością.
Hierarchiczne bazy danych
W modelu hierarchicznym dane są przechowywane na zasadzie rekordów nadrzędnych-podrzędnych, tzn. rekordy przypominają strukturę drzewa. Każdy rekord (z wyjątkiem głównego) jest związany z dokładnie jednym rekordem nadrzędnym.
Dane w takim modelu są znajdowane na zasadzie wyszukiwania rekordów podrzędnych względem rekordu nadrzędnego. Przykładem takiego modelu może być struktura katalogów na dysku twardym komputera.
Relacyjne bazy danych
W bibliotece oprócz zbioru książek możemy utworzyć zbiór z czytelnikami oraz dodatkową
tabelą, w której będziemy zapisywali wypożyczenia książek.
Zbiory te są od siebie zależne – zachodzą między nimi relacje. Wykorzystując te właściwości możemy stworzyć relacyjną bazę danych.
Podczas wypożyczania książek automatycznie pobierane są dane z tabel książki oraz czytelnicy. Warto również wymusić więzy integralności, dzięki którym aktualizując dane (np. adres czytelnika) w jednej tabeli nastąpi również aktualizacja tych danych w innych powiązanych tabelach. Usuwając rekord (np. zniszczoną książkę) z jednej tabeli zostanie on usunięty również z pozostałych tabel.
Pojęcia bazy danych
Tabela – kolekcja powiązanych ze sobą informacji, przedstawiona zwykle jako układ poziomych wierszy (rekordów) i pionowych kolumn (pól).
Rekord – zestaw informacji o pojedynczym elemencie w tabeli bazy danych.
Rekordy składają się z pojedynczych pól, w każdym polu może być zawarta informacja określonego typu.
Relacyjna baza danych – baza danych, która umożliwia przechowywanie i wyszukiwanie informacji zgodnie z relacjami zdefiniowanymi przez użytkownika.
Relacja – związek pomiędzy różnymi tabelami w bazie danych za pomocą połączonych pól.
Typy relacji – (1-1); (1-n); (n-1); (n-m.).
Indeksowanie – techniczny sposób realizacji procesu porządkowania rekordów.
Klucze w relacyjnych bazach danych – pole lub zestaw pól jednoznacznie identyfikujących każdy rekord.
Typy klucza podstawowego:
- autonumer,
- jednopolowy,
- wielopolowy.
Jednymi z ważniejszych funkcji baz danych są:
- szybkie wyszukiwanie informacji z zasobów zawierających miliony danych (np. czy posiadamy w magazynie dany towar i w jakiej ilości),
- sortowanie danych (np. wg terminu przydatności do użycia),
- drukowanie różnego rodzaju zestawień i raportów.
Ćwiczenie – baza „Biblioteka”
