„Ważny jest rodzaj pomocy, którą się oferuje,
ale jeszcze ważniejsze od tego jest serce,
z jakim tej pomocy się udziela.”
Jan Paweł II
Uczestniczyliśmy w konkursie organizowanym przez Caritas Diecezji Sosnowieckiej o tytuł najlepszej „Grupy wolontariackiej 2015/16” – „Wolontariat – Podaj dalej”. Nasze działania są opisane w materiale „Tak dawno …” a zobrazowane w prezentacji. Zapraszamy do lektury i oglądania naszych cyklicznych działań na przełomie wielu, wielu lat.
Link do prezentacji: http://prezi.com/v7fbaza1e72e/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share
Tak dawno, a jakby to było dopiero wczoraj…
Z potrzeby serca i chęci niesienia pomocy innym wraz z koleżanką Renatą Choińską oraz kilkoma uczniami zainicjowaliśmy powstanie Klubu Młodego Wolontariusza „Serducho”. Była to odpowiedź na humanitarną wrażliwości uczniów, którzy już od wielu lat organizowali spotkania z wychowankami domów dziecka. I tak oto w październiku 2003 roku powstał Nasz Klub – Klub Młodego Wolontariusza „Serducho”. Nie jest on wielką instytucją, nie działa w żadnych strukturach i nie prowadzi administracji, ale posiada własny Statut oraz program. Oba te dokumenty regulują jego pracę. Program Młodzieżowego Wolontariatu ukierunkowany jest na środowisko szkolne, konkretnie na pomoc uczniom mającym trudności w nauce, oraz na środowisko lokalne, głównie na pracę na rzecz dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, pomoc osobom niepełnosprawnym, ludziom starszym, chorym i samotnym. Statut i Karta Etyczna Wolontariusza wyznaczają cele, określają zadania i obowiązki tych, którzy chcą pracować wolontarystycznie.
Początki były trudne. Wszędzie zdziwienie, co nauczycielki fizyki i wychowania fizycznego mogą wiedzieć o wolontariacie? Często słyszałyśmy pytania: „Po co to robicie? Z własnej woli – niemożliwe!” A jednak był to nasz naturalny odruch serca – „by być z innymi i dla innych”. Słowa te stały się mottem wszystkich klubowiczów. Przez te wszystkie minione lata wiele się działo… Przychodziły i odchodziły kolejne roczniki uczniów, zmieniało się podejście społeczeństwa do wolontariuszy, powstawały stowarzyszenia i inne organizacje… A my podążając za tymi nowościami wytrwale robimy to, co potrafimy najlepiej – jesteśmy zawsze blisko tych, którzy potrzebują naszego wsparcia – bo być dla innych to być naprawdę.
Przez tych 13 lat współpracowaliśmy z domami dziecka, ogniskami wychowawczymi, świetlicami środowiskowymi, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, Domem Pomocy Społecznej, PTTK, Miejską Biblioteką Publiczną, Biznes Center Club, Inkubatorem, Regionalnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli „WOM”, organizacjami ogólnopolskimi i międzynarodowymi (PAH, Grupa Zagranica). Organizowaliśmy różnego typu zabawy tematyczne i zawody sportowe. Byliśmy wsparciem dla innych organizacji w szerokim zakresie potrzeb, zarówno opieki, jak i obsługi uczestników. Byliśmy od działań rozrywkowo – sportowych i obsługi kelnerskiej. O jej! Napisałam „byliśmy” – przecież nadal „jesteśmy”!!! Koniec z sentymentalną podróżą w przeszłość, choć bez przypominania o niej nie można mówić o teraźniejszości ani o przyszłości. Pora przejść do meritum i przedstawić naszą aktywność w roku szkolnym 2015/16. Jestem duma z faktu, że coraz więcej nauczycieli w nią się włącza. Dzięki temu wolontariat w Zespole Szkół Ekonomicznych w Dąbrowie Górniczej kwitnie i rozwija się z roku na rok. Ponadto wspólna praca pedagogów i uczniów to również przekazywanie i kształtowanie pozytywnych wzorców zachowań. Miło jest obserwować, że taki sposób wychowywania młodzieży – w duchu poszanowania polskich tradycji i chrześcijańskich wartości – umacnia postawy tolerancji i otwartości, a tym samym wzmacnia szacunek wobec siebie i innych.
Pozwolę sobie w tym miejscu na krótkie wyjaśnienie, we wszystkich miejscach, w których piszę w pierwszej osobie myślę o moich współpracownikach i proszę, żeby za każdym razem o nich pamiętać.
Staram się, by działalność Klubu była uporządkowana i przejrzysta, by nie kolidowała z wypełnianiem obowiązków szkolnych przez wolontariuszy. Z tego względu spotykamy się w różnych grupach na różnorodnych tematycznie szkoleniach. Corocznie dla nowych wolontariuszy przygotowuję szkolenie „Pierwsze kroki”. Młodzi ludzie poznają zasady bycia wolontariuszem, określają termin „wolontariatu” i pogłębiają jego znaczenie. Wspólnie analizujemy Kartę Etyczną Wolontariusza, bowiem ważne jest to, by nie tylko znać zakres swoich obowiązków, ale i dopasować je do własnych możliwości. Kandydaci poznają również propozycję działań, by każdy mógł w zgodzie ze swoimi predyspozycjami wybrać właściwą dla siebie ofertę. Takie spotkania, czy też szkolenia są bardzo istotne dla młodych ludzi, by czuli się bezpiecznie w swojej pracy, by wiedzieli, że jest ktoś z kim mogą podzielić się swoimi sukcesami i porażkami, ktoś kto da wsparcie, gdy będą go potrzebować.
Jak w paru słowach opisać pozostałe działania w roku 2015/16, jeżeli każde z nich to nie tylko wykonane zadanie, ale to przede wszystkim zaangażowanie emocjonalne i poczucie więzi z grupą. Jak opisać te wszystkie spotkania z ludźmi starszymi, chorymi i samotnymi? Najlepiej, jeśli w tym miejscu zacytuję słowa Dyrektora Domu Pomocy Społecznej „Pod Dębem” w Dąbrowie Górniczej pana Andrzeja Paci: Wolontariusze z Klubu „Serducho” współpracują z nami od 10 lat. Do takich wspólnie spędzonych chwil, które zapisały się w pamięci należą andrzejki z tradycyjnymi już ciasteczkami z wróżbami. Ci młodzi ludzie sprawiają, że nasi podopieczni uśmiechają się, wspólnie z nimi śpiewają i tańczą. Wolontariusze pamiętają o życzeniach i by być z naszymi pensjonariuszami z okazji Dnia Babci i Dziadka, Dnia Kobiet. Uczestniczą z nami w obchodach Światowego Dnia Chorego, Dnia Seniora. Wolontariusze towarzyszą nam również podczas Dni Otwartych, Pikniku Rodzinnego opiekując się uczestnikami spotkań. Dają nam wsparcie w trakcie Międzynarodowego Przeglądu Umiejętności Artystycznych Amatorskich Zespołów Seniorów i Osób Niepełnosprawnych PUMA. Wolontariusze umilają nam czas w naszych cotygodniowych „Kawiarenkach”. Te wszystkie działania Klubu „Serducho” są dla naszych pensjonariuszy nie tylko urozmaiceniem dnia codziennego, ale przede wszystkim żywym kontaktem ze światem młodych ludzi.
Cóż więcej dodać do tych słów, chyba tylko własne emocje, które my jako wolontariusze odczuwamy, kiedy słyszymy słowa pensjonariuszy: „Kiedy znowu przyjdziecie do nas?”, „Wyglądasz jak mój wnuczek, którego nie widziałam tak dawno. Przyjdziesz tu jeszcze?”…
Innym obszarem naszych działań jest współpraca z młodszymi. Dla dzieci ze świetlicy środowiskowej „Kraina Przyjaźni” zorganizowaliśmy w lutym bal karnawałowy, dominował śpiew, taniec i konkursy z nagrodami. W listopadzie 2015 byliśmy po raz pierwszy w Przedszkolu nr 29 z Oddziałami Integracyjnymi i zaproponowaliśmy tam coś innowacyjnego – dla nich i dla nas też. Były to warsztaty „Fryzurkowo”, podczas których uczennice z klasy III, kształcące się w zawodzie fryzjer przybliżyły przedszkolakom swój przyszły zawód. Wykonały ciekawe fryzurki na głowach młodych modelek i modeli. Zrobiło to furorę w przedszkolu, a w kolejnym spotkaniu, które odbyło się wiosną 2016 roku uczestniczyli również rodzice przedszkolaków. Dla nich przeprowadzono zajęcia „Pielęgnacja włosów i skóry głowy u dzieci”, w ramach których korzystali z diagnozy skóry głowy za pomocą mikrokamery i uzyskali informacje dotyczące pielęgnacji, a także profilaktyki zdrowotnej u dzieci.
Promocja zdrowego stylu życia to też jedna z naszych ubiegłorocznych innowacji. Akcję propagujemy wśród naszych uczniów, m.in. we współpracy z Dąbrowskim Stowarzyszeniem Rodzin w Kryzysie. Dzięki niemu rozprowadzane były wśród uczniów warzywa i owoce, jako przykład szerzenia zdrowego stylu życia, ale również jako wsparcie dla osób potrzebujących, bo każdy kto miał życzenie mógł zabrać warzywa do domu. Ta akcja w bieżącym roku zainspirowała Radę Rodziców ZSE oraz Stowarzyszenie „Dla Ekonomika”, by dostarczać produkty na tzw. „obiady czwartkowe”. Posiłki te przygotowują w ramach zajęć praktycznych uczniowie klas gastronomicznym pod opieką nauczycieli. Wszyscy przy tym dwoją się i troją, by wyczarować z otrzymanych produktów coś smacznego, by w każdy czwartek ich rówieśnicy mogli zjeść bezpłatny, ciepły posiłek.
Kolejne nasze działanie to przeprowadzane we współpracy z organizatorami akcje charytatywne: Wielkanocne i Bożonarodzeniowe zbiórki żywności, Świąteczny Stół Pajacyka 2015 (Polska Akcja Humanitarna). Włączyliśmy się również do międzynarodowej akcji Tydzień Edukacji Globalnej, która odbywała się pod hasłem: „Równość – od słów do czynów” (organizator m.in. Grupa Zagranica). W jej ramach przygotowaliśmy zajęcia warsztatowe z pokazem materiałów filmowych dla uczniów szkoły: „Czy jesteśmy tolerancyjni wobec migrantów i uchodźców?” ; „Prawdy, mity czy stereotypy?”.
Współpracujemy ze stowarzyszeniami i innymi organizacjami pozarządowymi. Od lat uczestniczymy w programie „Szkoła Obywatelska Civitas”, w którym nasi uczniowie szkoleni są z zakresu wolontariatu, jak i innych działań społecznych: Kolejne warsztaty już za nami i szkoda, że tym razem były to już ostatnie zajęcia…. Wspólne rozmowy, zabawy i gry zbliżyły nas do siebie. Fajnie jest zdobywać wiedzę w taki sposób. Zaciekawiła mnie tematyka wolontariatu i organizacji pozarządowych, a na dodatek już wiem, że mogę mieć wpływ na to co dzieje się wokół…. Ola II TŻ/TO
Wypowiedzi Oli i innych uczestniczek sprawiły, że przeprowadziłam zajęcia dotyczące Dąbrowskiego Budżetu Partycypacyjnego. Może już w niedalekiej przyszłości moi podopieczni będą tworzyć projekty, które spełnią nie tylko ich marzenia i oczekiwania, ale będą odpowiedzią na potrzeby mieszkańców naszego miasta… Te wszystkie zajęcia prowadzone dla wolontariuszy przekładają się na przygotowanie ich do działań społecznych nie tylko tu i teraz, ale również w przyszłości. Tak oto wolontariuszki z trzyletnim stażem Natalia i Alicja z IV log wykorzystały swoje umiejętności aktywnie włączając sie w projekt „Aktywuj się” skierowany do młodych i seniorów realizowany przez Stowarzyszenie Civitas, z którym współpracujemy już od 9 lat. Natomiast wolontariusze z młodszych klas w ramach powyższego projektu uczestniczyli w debacie mieszkańców z dąbrowskimi Radnymi.
Zauważyłam, że pracując wspólnie w ramach wolontariatu nawet przeciętnie uzdolniona młodzież jest niezwykle wartościowa i ma wiele do zaoferowania innym. Praca w Klubie kształtuje ich wolę, charakter, uczy ich życia i współdziałania. Jest również podstawą samorealizacji i uspołecznienia, kształtuje więzi międzyludzkie oraz systemy wartości. Z przeprowadzanych rozmów z moimi wychowankami zauważam, że młodzi ludzie czują, że życie ich nabiera barw, staje się lepsze, bardziej wartościowe, bogatsze w nowe doświadczenia w kontakcie z drugim człowiekiem.
